محاسبات مربوط به هزینه حداقل دستمزد یک کارگر ساده از منظر کارفرما

نوشته : :بابک برومند، دکتری مدیریت بازرگانی- بازاریابی ، گروه مدیریت، دانشگده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

سال انتشار:۱۳۹۱

موضوع تعیین حداقل دستمزد کارگران مشمول قانون تامین اجتماعی همه ساله در روزهای پایانی سال موضوعی چالشی بین نمایندگان کارگران و کارفرمایان است و همواره تا پیش از تشکیل جلسه شورای عالی کار این نماندگان به زورآزمایی رسانه ای پرداخته، محدودتها و مفروضات خود را ارائه مینماند.
انکه در شراط تورم موجود در کشور علی الخصوص در سالهای اخیر، حداقل دستمزد میباست پوشش هزنه های حداقلی زندگی که کارگر ساده را فراهم نماد، بر هیچکس پوشیده نیست؛ ولی توجهبه این موضوع از دید کارفرمایان محترم و محاسبه هزینه های تحمیل شده به ایشان نیزباد مورد توجه قرار گیرد که در مواردی مغفول مانده است. به ویژه انکه بر اساس بیانات مقام معظم رهبری نیز امسال سال تولید ملی، حمات از کار و سرمایه ایرانی نام گرفته است و توجه ویژه به بعد کارفرمایی و تولیدکنندگان داخلی مساله ای بسیار مهم است.
براساس این مقدمه، بر آن شدم تا برای ک کارگاه تولیدی مستقر در ک شهرک صنعتی که فاصله ای حدود ۵۰ کیلومتر با شهر دارد (که بتواند نمانده معمول و معقولی برای متوسط جامعه کارفرمایان و کارآفرینان باشد) به محاسبه هزینه های مترتب بر کارفرما به منظور به کارگیری که نیروی کارگری ساده بپردازم.
الف) مفروضات درنظر گرفته شده برای محاسبه هزینه ها
درقسمت اول این گزارش به ارائه مفروضات درنظر گرفته شده برای محاسبات میپردازم.
۱) حداقل دستمزد ماهانه تعیین شده برای سال ۱۳۹۱توسط شورای عالی کار۳.۸۹۰.۵۴۰ریال
۲ ) بن کارگری ماهانه۳۵۰.۰۰۰ ریال
۳) حق مسکن و خواربار ماهیانه ۱۰۰.۰۰۰ ریال
۴)متوسط حق عائله مندی برای ک کارگر ساده(برای یک فرزند)۳۸۹.۷۵۴ ریال
با نظر به اینکه بعد متوسط خانواده در جامعه ایران حدود ۴ نفر است و می باست مبنای محاسبه حق عائله مندی قرار گیرد؛ ولی در جهت اطمینان و جلوگیری از تردد در مفروضات گزارش، این بعد۳ نفر درنظر گرفته شده است و متوسط حق عائله مندی برای ک فرزند منظور گردده است.
۵) حق بیمه سهم کارفرما (۲۳درصد حقوق مبنا)
۸۹۶.۰۰۰ ریال
۶) عیدی سالانه کارگر(حداقل ۲ ماه حقوق مبنا)
۷.۷۹۵.۰۰۰ ریال
۷) حق سنوات سالانه(حداقل یک ماه حقوق مبنا)
۳.۸۹۴.۷۵۰ ریال
۸) هزینه ایاب و ذهاب به کارگاه و بالعکس (ماهانه) ۷۵۰.۰۰۰ ریال
لازم به توضیح است هزینه این بند براساس استعلام انجام شده از کارگاه هایی با مشخصات فوق الذکر به دست آمده است و مبنای محاسبه نیز این است که در سال گذشته هزینه هایمتوسط پرداخت شده برای ک مینی بوس با گنجاش ۱۴ نفر سرنشین ماهانه ۱۰۰.۵۰۰.۰۰۰ ریال بوده است که به صورت متوسط برای هر کارگر مبلغ ۷۵۰.۰۰۰ ریال به صورت ماهیانه محاسبه می گردد.
۹) هزنه غذا (روزانه)۲۵.۰۰۰ ریال
محاسبه هزینه این بند نیز مطابق توضیح بند ۸ میباشد.
۱۰) هزینه های لباس و وسایل ایمنی و حفاظتی (سالانه) ۱.۲۰۰.۰۰۰ ریال.

این ردیف هزنه نیز مشابه ردیف های ۸ و ۹ محاسبه گردده است. با این توضیح که این هزینه برای تامین لباس و وسایل امنیتی و حفاظتی کارگران برای ۲ نوبت در سال و هر نوبت ۶۰۰.۰۰۰ ریال محاسبه شده است.
ضمنا می باست ذکر شود که هزینه های مربوط به اضافه کاری، حق ماموریت، مزایای رفاهی و انگیزشی و سایر موارد مشمول حق السعی کارگران در این محاسبات منظور نشده؛ زیرا مبنای محاسبات، ارقام حداقل موضوع قانون است.
در ردیف های ده گانه فوق الذکر تفاوت هایی در مبنای محاسبات وجود دارد. به این معنا که واحد بعضی از ردیف ها ماهانه، برخی سالانه و برخی حتی روزانه هستند که در نظر اول میتواند محل ایراد واقع میشود، که در ادامه گزارش و در محاسبات ارائه شده در بخش ج) این مساله مرتفع خواهد گردد ولی قبل از آن لازم است به محاسبه روزهای کاری دربخش (ب) پرداخته شود.
ب) محاسبه روزهای مفید کاری در سال ۱۳۹۱
در تقوم رسمی کشور برای سال ۱۳۹۱ تعداد ۵۲ روز جمعه و ۲۱ روز تعطیل رسمی و همچنین روز جهانی کارگر(اول ماه مه) وجود دارد که این به معنای ۷۴ روز تعطیلی رسمیاست. علاوه بر این هر کارگر سالانه ۲۶ روز مرخصی استحقاقی بدون احتساب جمعه و تعطیلات رسمی دارد. در این بخش از مرخصی استعلاجی صرف نظر میشود و فرض بر آن است
که هیچ کارگری در سال مشمول مرخصی استعلاجی نخواهد بود. لذا با توجهبه موارد فوق هر کارگر در سال ۱۳۹۱به تعداد یکصد روز به محل کارگاه نخواهد رفت و کاری برای کارفرما انجام نخواهد داد.
با توجه به اینکه سال ۱۳۹۱ سال کبیسه است و تعداد روزهای آن ۳۶۶ روز میباشد میتوان نتیجه گرفت که یک کارگر حداکثر ۲۶۶ روز در سال برای کارفرما کار خواهد کرد.
ضمنا ذکر این نکته نیز برای محاسبات ارائه شده در بخش بعد ضروری است که حداقل دستمزد کارگر عنوان شده برای کارگر مربوط به ماه های ۳۰ روزه سال بوده و این دستمزد در ماه های ۳۱ روزه برابر با:

خواهد بود که این موضوع در محاسبات بخش بعد لحاظ گردده است. (ضمنا حق بیمه در ماه های ۳۱ روزه اضافه میگردد که این موضوع نیز در محاسبات بخش بعد لحاظ شده
است)
ج) محاسبات مربوط به دستمزد با توجه به مفروضات بخشهای الف و ب
بر اساس مفروضات ذکر شده دربخشهای الف و ب محاسبات مربوط به دستمزد کارگران به طور خلاصه بصورت روبه رو خواهد بود.

د) محاسبات مربوط به دستمزد روزانه
با توجه به مفاد بندهای قبل، اعم از روزهای مفید کاری (موضوع بند ب) و هزینه های سالانه (موضوع بند ج) اکنون میتوان هزینه حداقل دستمزد روزانه یک کارگر را برای روزهایمشغول به کار محاسبه نمود که عبارت خواهد بود

و این به معنای آن است که یک کارگر با حداقل دستمزد مربوط به سال ۱۳۹۱به ازای هر روز کار خود مبلغ ۳۶۵۰۴۳ ریال برای کارفرمای خود هزینه خواهد داشت.
ه) جمع بندی و نتیجه گیری
بر اساس محاسبات ارائه شده در بندهای قبلی و فارغ از این مساله که بهره وری نیروی انسانی در ایران چقدر است و نسبت به سایر کشورها در چه رتبه ای قرار دارد (که از مبانیموضوع این مقاله خارج است و میتوان در محل دیگری راجع به آن بحث نمود) و سایر مسائل مرتبط با نیروی کار و قوانین کار و تامین اجتماعی کشور، عدد به دست آمده در بند قبل بسیار قابل تامل است.
در صورتی که به این موضوع و محاسبات ارائه شده ونتایج به دست آمده از منظر یک کارآفرین با بعد بنگاه اقتصادی کوچک و متوسط نگرسته شود، میتوان این طور جمع بندی نمود که لازم است به منظورتحقق فرمان تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی دیدگاه های ویژه حماتی از تولیدکنندگان داخلی به خصوص دربخش هزینه ها به وجود آید و همه دست اندرکاران اجرایی و قانونگذاری کشور برای تحقق فرموده مقام معظم رهبری دست به کار شده و کلیه جوانب موضوع را مد نظر قرار دهند.