ارزیابی طرح های سرمایه گذاری

به‌ طور کلی ارزیابی طرح‌های سرمایه‌گذاری، شامل سه بخش زیر می باشد:
1- مطالعات بازار (Market study)
2- توجیه پذیری فنی (Technical Feasibility)
3- تجزیه و تحلیل مالی (Financial Analysis)
بنابراین توجیه­ پذیری یک طرح، به معنای توجیه ­پذیری در سه فاز مطالعات بازار، فنی و مالی است.

مراحل مطالعات فنی اقتصادی پروژه و تهیه مدل مالی سرمایه گذاری:

بخش اول: معرفی طرح (پروژه)

در این بخش براساس مطالعات اولیه انجام شده و اسناد بالادستی پروژه مانند اسناد مربوط به درخواست پروژه و… خلاصه اجمالی از پروژه، اهداف، دستاوردهای پروژه و… تشریح می گردد و پروژه معرفی می شود.

بخش دوم: معرفی محصول نهایی پروژه و مطالعات بازار

_ معرفی محصول
_ مشخصات، ویژگی‌ها و تعاریف علمی و تخصصی از محصول طرح
_ استانداردهای بین المللی و ملی محصول
_ معرفی کاربردهای محصول
_ تحلیل ضرورت اجرای پروژه
_ تحلیل ملاحظات اجرائی پروژه
_ مکان یابی پروژه
_ دانش فنی و تکنولوژی پروژه
_ پیش بینی قیمت مواد اولیه کمکی و مصرفی و نحوه تامین آن
_ پیش بینی قیمت فروش محصولات پروژه
_ تحلیل جایگاه صنعت مورد بررسی در سیاست‌های کلان اقتصادی کشور
_ بررسی بازار جهانی

• عرضه
  _ تحلیل و تعیین میزان تولید داخلی
  _ پیش بینی میزان واردات
  _پیش بینی امکانات عرضه داخلی
  _ پیش بینی واردات
  _ پیش بینی کل امکانات عرضه
• تقاضا
  _ تقاضای خارجی (صادرات)
  _ تقاضای داخلی
  _ پیش بینی تقاضای داخلی
  _ پیش‌بینی تقاضای خارجی (صادرات)
  _ پیش بینی کل تقاضا برای محصول نهایی پروژه
• تحلیل موازنه پیش‌بینی امکانات عرضه و پیش‌بینی تقاضا

بخش سوم: مطالعات فنی طرح توجیهی

_ هدف از اجرای طرح
_ ظرفیت طرح
_ عوامل موثر در تعیین ظرفیت عملی
_ محصولات طرح
_ مشخصات، ویژگی‌ها و تعاریف علمی و تخصصی
_ استاندارد ملی و جهانی محصولات
_ کاربرد محصولات
_ روش تولید محصولات طرح
_ کنترل کیفیت
_ محیط زیست
_ برنامه تولید و فروش
_ برآورد سرمایه در گردش و اطلاعات مربوط به آن
_ برنامه زمان بندی اجرای طرح

• هزینه های سرمایه گذاری طرح
  _ زمین
  _ محوطه سازی
  _ ساختمان
  _ هزینه ماشین‌آلات
  _ تأسیسات
  _ لوازم آزمایشگاهی و کارگاهی
  _ هزینه وسایل نقلیه عمومی و وسایل حمل و نقل
  _ هزینه وسایل و لوازم اداری
  _ هزینه‌های قبل از بهره‌برداری
  _ هزینه های متفرقه و پیش بینی نشده
• هزینه های تولید
  _ مقدار و ارزش مواد اولیه مصرفی
  _ هزینه تامین انواع انرژی
  _ هزینه خدمات نیروی انسانی
  _ هزینه های تعمیرات و نگهداری
  _ هزینه استهلاک و…

بخش چهارم: مطالعات مالی و اقتصادی طرح توجیهی

• برآوردهای مالی
  _ تعیین سرمایه ثابت (CAPEX) طرح
  _ تعیین هزینه‌های عملیاتی (OPEX) طرح
  _ برآورد درآمدهای طرح (Return)
  _ بودجه‌بندی سرمایه (Capital Budgeting) سالانه طرح
  _ تعیین سرمایه در گردش (Working Capital) طرح
• تهیه صورت‌های مالی پیش‌بینی‌شده
  _ تهیه صورت‌حساب سود و زیان (Profit & Loss Account) در دوره اجرای طرح
  _ تهیه ترازنامه (Balance Sheet)
  _ گردش وجوه نقد (Cash Flow)
  _ جریان نقدی تنزیل شده (Discounted Cash Flow)
  _ ارائه نمودار سربه‌سر سود و زیان (Breakeven Point Diagram)
• محاسبه شاخص های مالی طرح
  _ برآورد خالص ارزش فعلی (Net Present Value)
  _ برآورد نرخ بازده داخلی (IRR)
  _ برآورد دوره بازگشت سرمایه (Pay Back Period یاPBP)
  _ برآورد نقطه سر به‌ سر  (Breakeven Point)
  _ انجام تحلیل حساسیت (Sensitivity of IRR)