به طور کلی ارزیابی طرحهای سرمایهگذاری، شامل سه بخش زیر می باشد:
1- مطالعات بازار (Market study)
2- توجیه پذیری فنی (Technical Feasibility)
3- تجزیه و تحلیل مالی (Financial Analysis)
بنابراین توجیه پذیری یک طرح، به معنای توجیه پذیری در سه فاز مطالعات بازار، فنی و مالی است.
مراحل مطالعات فنی اقتصادی پروژه و تهیه مدل مالی سرمایه گذاری:
بخش اول: معرفی طرح (پروژه)
در این بخش براساس مطالعات اولیه انجام شده و اسناد بالادستی پروژه مانند اسناد مربوط به درخواست پروژه و… خلاصه اجمالی از پروژه، اهداف، دستاوردهای پروژه و… تشریح می گردد و پروژه معرفی می شود.
بخش دوم: معرفی محصول نهایی پروژه و مطالعات بازار
_ معرفی محصول
_ مشخصات، ویژگیها و تعاریف علمی و تخصصی از محصول طرح
_ استانداردهای بین المللی و ملی محصول
_ معرفی کاربردهای محصول
_ تحلیل ضرورت اجرای پروژه
_ تحلیل ملاحظات اجرائی پروژه
_ مکان یابی پروژه
_ دانش فنی و تکنولوژی پروژه
_ پیش بینی قیمت مواد اولیه کمکی و مصرفی و نحوه تامین آن
_ پیش بینی قیمت فروش محصولات پروژه
_ تحلیل جایگاه صنعت مورد بررسی در سیاستهای کلان اقتصادی کشور
_ بررسی بازار جهانی
- عرضه
_ تحلیل و تعیین میزان تولید داخلی
_ پیش بینی میزان واردات
_پیش بینی امکانات عرضه داخلی
_ پیش بینی واردات
_ پیش بینی کل امکانات عرضه - تقاضا
_ تقاضای خارجی (صادرات)
_ تقاضای داخلی
_ پیش بینی تقاضای داخلی
_ پیشبینی تقاضای خارجی (صادرات)
_ پیش بینی کل تقاضا برای محصول نهایی پروژه - تحلیل موازنه پیشبینی امکانات عرضه و پیشبینی تقاضا
بخش سوم: مطالعات فنی طرح توجیهی
_ هدف از اجرای طرح
_ ظرفیت طرح
_ عوامل موثر در تعیین ظرفیت عملی
_ محصولات طرح
_ مشخصات، ویژگیها و تعاریف علمی و تخصصی
_ استاندارد ملی و جهانی محصولات
_ کاربرد محصولات
_ روش تولید محصولات طرح
_ کنترل کیفیت
_ محیط زیست
_ برنامه تولید و فروش
_ برآورد سرمایه در گردش و اطلاعات مربوط به آن
_ برنامه زمان بندی اجرای طرح
- هزینه های سرمایه گذاری طرح
_ زمین
_ محوطه سازی
_ ساختمان
_ هزینه ماشینآلات
_ تأسیسات
_ لوازم آزمایشگاهی و کارگاهی
_ هزینه وسایل نقلیه عمومی و وسایل حمل و نقل
_ هزینه وسایل و لوازم اداری
_ هزینههای قبل از بهرهبرداری
_ هزینه های متفرقه و پیش بینی نشده - هزینه های تولید
_ مقدار و ارزش مواد اولیه مصرفی
_ هزینه تامین انواع انرژی
_ هزینه خدمات نیروی انسانی
_ هزینه های تعمیرات و نگهداری
_ هزینه استهلاک و…
بخش چهارم: مطالعات مالی و اقتصادی طرح توجیهی
- برآوردهای مالی
_ تعیین سرمایه ثابت (CAPEX) طرح
_ تعیین هزینههای عملیاتی (OPEX) طرح
_ برآورد درآمدهای طرح (Return)
_ بودجهبندی سرمایه (Capital Budgeting) سالانه طرح
_ تعیین سرمایه در گردش (Working Capital) طرح - تهیه صورتهای مالی پیشبینیشده
_ تهیه صورتحساب سود و زیان (Profit & Loss Account) در دوره اجرای طرح
_ تهیه ترازنامه (Balance Sheet)
_ گردش وجوه نقد (Cash Flow)
_ جریان نقدی تنزیل شده (Discounted Cash Flow)
_ ارائه نمودار سربهسر سود و زیان (Breakeven Point Diagram) - محاسبه شاخص های مالی طرح
_ برآورد خالص ارزش فعلی (Net Present Value)
_ برآورد نرخ بازده داخلی (IRR)
_ برآورد دوره بازگشت سرمایه (Pay Back Period یاPBP)
_ برآورد نقطه سر به سر (Breakeven Point)
_ انجام تحلیل حساسیت (Sensitivity of IRR)